Iedereen die wel eens last van zijn darmen heeft, herkent ze: die gênante momenten veroorzaakt door je darmen.
- Zoals een ontsnapte wind terwijl je in de rij voor de kassa staat. Terwijl je enorm je best deed het op te houden en verging van de buikpijn. Oh nee… denk je en je loopt rood aan.
- Of na een wandeling net niet op tijd thuis bij de wc kunnen zijn. Je voelt je smerig. En je kan gelijk de was gaan doen, maar kom nu vooral even niet bij me in de buurt (super chagrijnig word je ervan).
- Het is muisstil tijdens het examen. Hoge hal, dus het galmt flink. En jouw darmen vinden het vervolgens nodig om keihard te gaan borrelen. Je buren zitten je verbaast aan te kijken. Opnieuw loop je rood aan en weg is de concentratie…
Herkenbare momenten
Ja, ik ken ze heel goed die stomme, gênante momenten. En ik hoor dezelfde of soortgelijke momenten van mijn cliënten. Je schaamt je kapot. Menig PDS-er (iemand met de diagnose Prikkelbare Darm Syndroom) herkent die stomme momenten en heeft eigenlijk gewoon behoefte aan begrip. Want hoewel het soms grappig lijkt, doet het van binnen pijn. En niet alleen in je buik…
Waarom ik het hier over heb? Omdat ik de taboe op darmklachten, ontlasting, windjes en alles wat puur natuur is, zat ben. Het is niet grappig als je te pas en te onpas buikpijn hebt en ook niet als je darmen een eigen leven gaan lijden (en jou bijvoorbeeld bevuilen of van zich laten horen en ruiken).
Door een dikke drol op de hartbewaking
Een van mijn gênantste moment is nog voordat ik de diagnose PDS kreeg. Ik neem je even mee:
Ik werk net een kleine week in een nieuw ziekenhuis op de afdeling Diëtetiek. We zitten in werkoverleg en ik heb het enorm benauwd. Na het overleg vraagt mijn teamleider of het wel gaat. Mwah… Ik probeer nog stoer te doen om natuurlijk een goede indruk achter te laten. “Laten we even naar de hartbewaking gaan. Dan kan je daar kennismaken (want dat zou toevallig één van mijn afdelingen worden als diëtist) en kunnen ze gelijk je saturatie meten.” “Oke, is goed.” Maar ik voelde me wel erg opgelaten.
Mijn saturatie was prima, maar omdat ze het niet vertrouwde (ik bleef het erg benauwd houden) wilde ze me toch even opnemen voor verdere monitoring.
Gedurende de ochtend komen mijn collega diëtisten op ‘zieken’-bezoek. Ik voelde me nog meer opgelaten. Ziek voelde ik me namelijk niet.
Na wat bloedonderzoek, een borst- én buikfoto werd ik uiteindelijk in de loop van de middag weer ontslagen. Maar aan de hand van de buikfoto moest ik wel de volgende dag een echo laten maken.
En toen werd alles duidelijk. En gênanter… Op de echo werd namelijk duidelijk dat mijn gehele darm vol zat met ontlasting. Coprostase heet dat. Ik heb dus op de hartbewaking gelegen voor een dikke drol. Zo gênant, ik wilde onder een steen wegkruipen. Mijn collega’s konden er om lachen en ik achteraf ook. Een beetje dan…
Begrip
Toen ik een aantal dagen later bij de MDL-arts zat, gaf hij gelijk aan dat mijn ervaring niet uniek was. Ik hoefde me er zeker niet voor te schamen. Het is logisch dat ik me zo benauwd voelde. Als je darmen zó vol zitten, dan drukt dat flink tegen je borstholte aan. Tegen je maag en dus ook tegen je longen. Had ik dan hele ernstige obstipatie, ging ik dan dagen niet naar de wc voor de grote boodschap? Niet eens. Ik ging gewoon elke dag, maar het waren hele kleine beetjes en vrij hard. Flink laxeren met magnesiumhydroxide gaf binnen een dag of vijf al verlichting. Opgelucht.
Maar ik bleef me lange tijd opgelaten voelen als ik voor een patiënt naar de hartbewaking moest…
Ik realiseer me dat dit bij lange na nog niet zo gênant is als je ontlasting verliezen terwijl je in gezelschap ben. Persoonlijk heb ik dat niet meegemaakt, maar meerdere cliënten van mij wel. Dat voelt ronduit mensonterend. Familie of vrienden maken er misschien, niet rot bedoeld, een grapje over. Maar voor jou voelt het anders. Je schaamt je…
Omgaan met schaamte
Heel begrijpelijk dat je schaamte voelt. Maar wat is schaamte eigenlijk? Schaamte is een ‘bevriezende’ emotie als reactie op een afwijzing of vernedering. Schaamte is een gevoel dat te maken heeft met het afwijken van je eigen normen of die van anderen, bijvoorbeeld de angst om niet meer geaccepteerd te worden in de groep.
Voorbeeldje 1: In sommige groepen wordt het niet geaccepteerd dat je een windje laat. En als jij graag bij die groep wilt horen, maar je hebt veel last van gasvorming, dan kan je je flink schamen als je dat windje niet helemaal kan tegenhouden. Heel vervelend.
Voorbeeldje 2: Je vindt het zelf belangrijk altijd fris en verzorgt voor de dag te komen. Als je vervolgens terugkomt van boodschappen doen en je haalt net niet op tijd de wc, dan voel je je vies. Je schaamt je tegenover je huisgenoten, maar ook tegenover jezelf.
Maar hoe ga je om met die schaamte? Dat begint bij acceptatie. Acceptatie van je klachten en van jezelf. Stel jezelf eens deze vragen: Hoe hard vecht jij nog tegen die klachten? Hoe hard probeer je die klachten er niet te laten zijn, probeer je er controle over te houden? En hoe hard vecht je tegen die schaamte? Hoe hard druk je dat gevoel weg?
Merk jij dat je hier nog hard tegen vecht of het gevoel krijgt doodmoe te worden als je er al aan denkt, dan is het tijd hiermee aan de slag te gaan. Want als jij voor jezelf duidelijk hebt waar je wel en geen controle over hebt, hoe je met die moeilijke emoties en gedachten om kan gaan, dan ontstaat er rust. En vanuit die rust kan er ruimte komen voor datgeen wat echt belangrijk voor je is. En ja, zelfs dan kan je ruimte maken voor zijn gênant moment, in openheid naar jezelf toe.
Je bent niet alleen
Dat wens ik vurig voor jou. Daarom deelde ik dit kwetsbare verhaal met jou. Je bent niet alleen. Die wetenschap kan voor menigeen met chronische darmklachten, al zoveel steun geven.
Tijdens de training Flexibel Leven met PDS ga je ontdekken hoe je met die moeilijke momenten om kan gaan. Hoe je er ruimte voor maakt en hoe je weer kan gaan doen wat echt belangrijk voor je is. Zonder geïsoleerd te raken. Ondanks je klachten. Klik op onderstaande knop meer te weten te komen over deze training.
